Nhân kỷ niệm 45 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (2/12/1975 - 2/12/2020) và 100 năm ngày sinh của Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Cayxon Phomvihan (13/12/1920 - 13/12/2020), đồng chí Sounthone Xaynhachak - Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào đã có bài viết “Chủ tịch Kaysone Phomvihane - Người đặt nền móng cho mối quan hệ đoàn kết đặc biệt Lào - Việt Nam”.

Trang thông tin điện tử vufo.org.vn xin gửi tới độc giả bài viết:

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Kaysone Phomvihane tại Hà Nội năm 1966.

Chủ tịch Kaysone Phomvihane sinh ngày 13/12/1920 tại bản Naxeng, thành phố Kaysone Phomvihane, tỉnh Savannakhet, trong một gia đình gia giáo mà thân phụ - Nai Luân là công chức, còn thân mẫu - Nang Đốc là nông dân. Chủ tịch là con trai duy nhất của gia đình và có hai người em gái là Xavanthoong và Coongmany. Thân phụ của Chủ tịch là người rất nghiêm khắc trong việc dạy dỗ các con của mình. Thời niên thiếu Người đã được học thổi kèn và giáo lý đạo Phật. Có thể nói, cuộc đời, nhân cách văn hóa và đạo đức của Chủ tịchKaysone Phomvihane được bắt nguồn từ người cha, người mẹ và nhà chùa.

Có thể thấy, sự nghiệp đấu tranh cách mạng của nhân dân Lào trong suốt nhiều thập kỷ qua luôn gắn liền với tên tuổi, công lao to lớn của Chủ tịch Kaysone Phomvihane. Đó là những sự kiện mang tính bước ngoặt trong lịch sử của đất nước Lào trong thời gian hơn 50 năm của thế kỷ XX, đó là việc xây dựng, củng cố, phát triển các lực lượng vũ trang nhân dân cách mạng Lào từ đó thành lập lực lượng vũ trang cách mạng Lào, Đội vũ trang Latxavong vào ngày 20/01/1949, sau này là Quân đội Lào Itxala, nay là Quân đội Nhân dân Lào và trong suốt 30 năm chiến đấu gian khổ, trải qua hai cuộc kháng chiến, quân và dân các dân tộc Lào đã giành thắng lợi vẻ vang.

Ngày 22/3/1955, Đảng Nhân dân Lào được thành lập, sau này là Đảng Nhân dân Cách mạng Lào mà Chủ tịch Kaysone Phomvihane là một trong những người đầu tiên sáng lập. Ngay từ những ngày đầu, Người luôn quan tâm tới công tác xây dựng Đảng, xây dựng khối đại đoàn kết thống nhất trong Đảng, xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Nhiệm vụ của Đảng trong giai đoạn này là “Đoàn kết lãnh đạo toàn dân phấn đấu hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng một nước Lào hòa bình, độc lập, dân chủ, thống nhất và thịnh vượng”. Chủ tịch Kaysone Phomvihane cùng tập thể Ban lãnh đạo Đảng đã đề ra đường lối chiến lược, sách lược đúng đắn nhằm đưa cách mạng Lào không ngừng tiến lên.

Chủ tịch Kaysone Phomvihane đã dành cả cuộc đời đấu tranh vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc, nắm vững quy luật phát triển của xã hội Lào, biết đề ra chiến lược, sách lược đúng đắn, có tầm nhìn xa trông rộng, tin tưởng tuyệt đối vào nhân dân, vì nhân dân mà chiến đấu, lãnh đạo nhân dân các dân tộc Lào đấu tranh chống giặc ngoại xâm hơn hai thập kỷ và giành được thắng lợi vẻ vang, thành lập ra nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào vào ngày 02/12/1975, hoàn thành cách mạng giải phóng dân tộc và tiếp tục lãnh đạo nhân dân tiến lên theo con đường xã hội chủ nghĩa, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược là bảo vệ và xây dựng phát triển đất nước và đã giành được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực.

Chủ tịch Kaysone Phomvihane là người khởi xướng, lãnh đạo công cuộc đổi mới mà đường lối đã được thông qua tại Đại hội toàn quốc lần thứ IV của Đảng (năm 1986) và đã cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân thực hiện sự nghiệp vĩ đại đó và giành được những thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại.

Chủ tịch Kaysone Phomvihane đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách đối ngoại hòa bình, độc lập, hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới, là người cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và các nhà lãnh đạo khác của hai nước đặt nền móng đầu tiên cho mối quan hệ đoàn kết đặc biệt Lào - Việt Nam.

Trong cuốn sách Chủ tịch Kaysone Phomvihane - Tiểu sử và sự nghiệp của PGS.TS Trần Đức Vượng đã đánh giá khái quát về công lao, phẩm chất của Chủ tịch, trong đó khẳng định: “Cuộc đời hoạt động của Chủ tịch là tấm gương học tập, rèn luyện và đấu tranh, có sức chịu đựng lớn, biết vượt qua khó khăn thử thách, từng bước vững chắc tiến lên”.

Chủ tịch Kaysone Phomvihane là một trong những nhà hoạt động quốc tế tích cực của Đảng và Nhà nước Lào, không ngừng củng cố và tăng cường đoàn kết quốc tế vì sự nghiệp hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các dân tộc trên nguyên tắc bình đẳng cùng có lợi. Hoạt động quốc tế của Người đã góp phần xứng đáng vào việc nâng cao vị thế và vai trò của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào và nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào trên trường quốc tế.Chủ tịch Kaysone Phomvihane đã vận dụng đúng đắn, sáng tạo những quan điểm của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tiếp thu một cách có chọn lọc những tinh hoa trí tuệ của nhân loại, biết kế thừa truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc để cùng các nhà lãnh đạo cách mạng khác đề ra đường lối cách mạng dân tộc dân chủ phù hợp với hoàn cảnh thực tiễn của Lào. Đường lối ấy đã đưa cách mạng Lào đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác…Chủ tịch Kaysone Phomvihane là một tấm gương sáng ngời, mẫu mực suốt đời hy sinh vì sự nghiệp giải phóng đất nước, vì độc lập và tự do của dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân mà cán bộ, đảng viên, chiến sĩ và nhân dân các dân tộc Lào trong cả nước suốt đời học tập noi theo; một tấm gương sáng về đạo đức cách mạng, chan chứa tình thương yêu đồng chí, đồng bào, hết lòng chăm lo đến các thế hệ mai sau; coi trọng xây dựng khối đại đoàn kết của nhân dân các dân tộc Lào.

Chủ tịch Kaysone Phomvihane luôn nêu cao tinh thần quốc tế trong sáng, đóng góp tích cực cho sự nghiệp hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia, nhất là các quốc gia trong khu vực. Trong quan hệ quốc tế đó, mối quan hệ đặc biệt, liên minh chiến đấu thủy chung son sắt giữa Lào và Việt Nam luôn là nhân tố quan trọng được Chủ tịch Kaysone Phomvihane dày công vun đắp. Chính từ trong khói lửa, trận mạc của chiến tranh ác liệt chống giặc ngoại xâm vì nền độc lập, tự do cho dân tộc mình đã làm cho nhân dân hai nước, các chiến sĩ cách mạng và các nhà lãnh đạo cao nhất của hai dân tộc Lào và Việt Nam gắn bó, kề vai sát cánh bên nhau và cùng nhau đánh bại các lực lượng thù địch và cùng đi lên trên con đường đã chọn.

Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và Chủ tịch Kaysone Phomvihane kính yêu là những người đã đặt nền móng cho mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện Lào - Việt Nam mà sau này đã được các nhà lãnh đạo, các chiến sĩ cách mạng dày công vun đắp và cùng nhau xây dựng. Đó là mối quan hệ quốc tế mẫu mực, hiếm có, thủy chung, trong sáng, là quy luật tồn tại và phát triển, một trong những nhân tố bảo đảm thắng lợi của sự nghiệp cách mạng mỗi nước, là tài sản chung vô giá của hai Đảng, hai dân tộc. Qua suốt gần một thế kỷ, quan hệ đó ngày càng được củng cố vững chắc hơn mặc dù các thế lực thù địch luôn tìm cách chống phá sự nghiệp cách mạng của hai nước.

Ngày 18/7/1977, tại thủ đô Vientiane, ông Phạm Văn Đồng, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Thủ tướng Chính phủ Lào Kaysone Phomvihane ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác giữa hai nước Việt Nam và Lào. (Ảnh: Văn Bảo/TTXVN)

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Lào, Chủ tịch Kaysone Phomvihane luôn đánh giá cao vai trò, vị trí của Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng Lào. Trong các cuốn sách, các bài phát biểu của mình, Chủ tịch Kaysone Phomvihane luôn khẳng định chính sách trước sau như một của Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam. Phát biểu tại Hội nghị rút kinh nghiệm công tác tác chiến tại Lào ngày 21/9/1965, Chủ tịch Kaysone Phomvihane khẳng định: “Nhìn lại lịch sử 20 năm đấu tranh vừa qua, bất kể trong hoàn cảnh nào, ở đâu, hai dân tộc anh em Lào - Việt Nam chúng ta luôn luôn sống chết có nhau, cùng nhau làm cách mạng. Thắng lợi của cách mạng Việt Nam là thắng lợi chung của chúng ta. Hai anh em chúng ta đồng cam cộng khổ, hạt gạo chia đôi, cọng rau bẻ nửa, sướng khổ có nhau, quan hệ giữa hai dân tộc là quan hệ đặc biệt”.

Sau khi hai nước Lào và Việt Nam hoàn toàn được giải phóng năm 1975, quan hệ hai nước bước sang một giai đoạn mới. Trong bài phát biểu chào mừng Đại hội lần thứ IV Đảng Cộng sản Việt Nam (tháng12/1976), Chủ tịch Kaysone khẳng định: “Trong lịch sử cách mạng thế giới, có nhiều tấm gương sáng về tình cảm quốc tế vô sản, nhưng chưa có khi nào và chưa có ở nơi đâu tồn tại mối quan hệ đoàn kết chiến đấu đặc biệt lâu dài và toàn diện như mối quan hệ Lào - Việt Nam. Mối quan hệ đó đã trở thành mối quan hệ đặc biệt, thủy chung, trong sáng, mẫu mực, hiếm có và ngày càng được củng cố, phát triển vững chắc. Chúng tôi nguyện hết sức vun đắp cho tình hữu nghị Lào - Việt Nam ngày một xanh tươi, đời đời bền vững”.

Tháng 5/1990, tại Lễ Kỷ niệm 100 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng CHDCND Lào Kaysone Phomvihane đã có những đánh giá thật xúc động, thiêng liêng và đầy niềm tự hào chân chính về mối quan hệ Lào - Việt Nam: “Trong hơn nửa thế kỷ qua, nhiều thế hệ con em của nhân dân Việt Nam đã sang giúp nhân dân Lào chiến đấu giành độc lập, tự do và xây dựng cuộc sống mới ấm no, hạnh phúc. Nhiều đồng chí đã cống hiến cả cuộc đời để phục vụ cách mạng Lào, coi đất nước Lào như Tổ quốc thứ hai của mình. Trên khắp mọi miền đất nước Lào, máu của các chiến sĩ Việt Nam đã hòa quyện cùng máu của các cán bộ, đảng viên, chiến sĩ và nhân dân các dân tộc Lào. Nhân dân Lào cũng đã hy sinh biết bao xương máu góp phần vào việc tăng cường và củng cố mối quan hệ đặc biệt thiêng liêng đó. Nhân dân Lào vô cùng tự hào dọc theo phía Tây dải Trường Sơn hùng vĩ có con đường mang tên Hồ Chí Minh, con đường đó hiên ngang đứng vững trước hàng triệu tấn bom đạn của quân thù, cùng với con đường phía Đông Trường Sơn đã góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng Lào và miền Nam Việt Nam. Để thực hiện ý nguyện của Bác Hồ kính yêu, để xứng đáng với sự hy sinh xương máu của biết bao anh hùng, liệt sỹ, với bao dòng nước mắt của những bà mẹ, người chị, bao công sức và tâm huyết của đồng bào, đồng chí hai nước chúng ta, chúng tôi nguyện cùng nhân dân Việt Nam giữ gìn mãi mãi tình đoàn kết đặc biệt đó. Từ thế hệ này sang thế hệ khác, mối quan hệ đó mãi mãi là truyền thống quý báu của nhân dân hai nước Lào – Việt Nam, mà không một kẻ thù nào có thể phá vỡ… Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào vô cùng tự hào rằng: qua những thử thách vô cùng ác liệt trong nhiều thập kỷ qua, cán bộ, đảng viên, chiến sĩ và nhân dân hai nước chúng ta thà hy sinh tất cả, kể cả hy sinh xương máu của mình vì độc lập dân tộc của hai đất nước. Sự hy sinh và tinh thần trong sáng hiếm có đó đã trở thành tài sản vô giá mà Chủ tịch Hồ Chí Minh xây dựng, luôn được củng cố và cho đến nay vẫn có giá trị”.

Kế tục sự nghiệp của các nhà lãnh đạo tiền bối, trong những năm qua mặc dù tình hình thế giới và khu vực tiếp tục biến động sâu sắc, nhanh chóng, phức tạp và khó lường đã tác động không nhỏ đến các nước trong đó có Lào và Việt Nam, song dưới sự chỉ đạo của hai Đảng, hai Nhà nước, việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội của mỗi Đảng tiếp tục đạt được những kết quả quan trọng; các nội dung Thỏa thuận giữa hai Đảng, hai nước đã được các cấp, các ngành, địa phương của hai Bên phối hợp triển khai tích cực, đạt hiệu quả thiết thực, góp phần vào sự phát triển của mỗi nước, củng cố và tăng cường mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Lào-Việt Nam ngày càng phát triển đi vào chiều sâu trên tất cả các lĩnh vực: Quan hệ chính trị ngày càng đi vào chiều sâu, gắn bó tin cậy, giữ vai trò nòng cốt định hướng cho tổng thể quan hệ hợp tác giữa hai nước; hợp tác quốc phòng, an ninh và đối ngoại ngày càng hiệu quả là trụ cột trong quan hệ Lào -Việt Nam, góp phần giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo quốc phòng, an ninh và phát triển ở mỗi nước; hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học-kỹ thuật có bước phát triển tích cực, ngày càng có hiệu quả là nền tảng quan trọng trong hợp tác Lào-Việt Nam; hợp tác giữa các ban của Đảng, bộ, ngành, Ủy ban của Quốc hội, Mặt trận, đoàn thể, địa phương tiếp tục được đẩy mạnh và đi vào thực chất hơn.

Năm 2020, Đảng, Nhà nước Lào kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Chủ tịch Kaysone Phomvihane, trong không khí hai Đảng, hai nước chúng ta đang thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội toàn quốc của mỗi Đảng. Chúng ta tin tưởng chắc chẵn rằng sẽ cùng nhau vượt qua mọi khó khăn, thách thức, vững bước đi lên con đường xã hội chủ nghĩa; cùng nhau giữ gìn, vun đắp cho mối quan hệ đoàn kết đặc biệt Lào-Việt Nam ngày càng đơm hoa kết trái, mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững xứng đáng với sự hy sinh của ông cha chúng ta và ước nguyện sinh thời của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và Chủ tịch Kaysone Phomvihane kính yêu hằng mong muốn.

Q.H t.h