Nhân kỷ niệm Quốc khánh Hoa Kỳ, phóng viên Tạp chí Thời Đại đã có cuộc phỏng vấn Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper về đóng góp của cựu chiến binh và giới trẻ - những đại diện cho các giai đoạn khác nhau trong quan hệ Việt Nam và Hoa Kỳ - đối với sự phát triển của tình hữu nghị hai nước trong tương lai.

Thưa Đại sứ, với trải nghiệm nhiều năm trong nghề, xin ông cho biết những đánh giá về quan hệ song phương Việt Nam - Hoa Kỳ hiện tại và thời gian tới đây?

- Mối quan hệ song phương giữa hai nước chúng ta chưa bao giờ tốt đẹp hơn hiện nay. Hai nước đã chuyển từ lịch sử xung đột và chia rẽ sang quan hệ đối tác toàn diện. Hai nước mở rộng quan hệ trên nhiều lĩnh vực: Chính trị, an ninh, kinh tế và giao lưu nhân dân. Tôi không ngừng ngạc nhiên trước bề rộng của các sáng kiến ​​song phương mà chúng ta đã đề cập kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ đại sứ.

Gần đây, tôi đã gặp gỡ hàng chục chuyên gia y tế Mỹ trong chuyến công tác nhân đạo tại Phú Yên. Tôi đã nói chuyện với lãnh đạo các ngân hàng Mỹ đang nỗ lực mở rộng hoạt động tại Việt Nam, các sinh viên trẻ đang chuẩn bị hành trang cho sự nghiệp tại buổi khai trương Trung tâm Hợp tác Việt - Mỹ đặt tại Học viện Ngoại giao Việt Nam.

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper (Ảnh: Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội - Facebook).

Hai nước chúng ta đang làm việc cùng nhau trên nhiều lĩnh vực đa dạng. Đó là yếu tố cần thiết để tiếp tục tăng cường mối quan hệ đối tác đang phát triển tốt đẹp. Tôi vô cùng hào hứng trước sự trao đổi đoàn cấp cao diễn ra sôi nổi giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, đơn cử như: Chuyến thăm của Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris tới Việt Nam tháng 8/2021, chuyến thăm của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman tháng 6/2022, chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Washington tháng 5/2022.

Ngoài ra, tháng 2/2022, Đặc phái viên Tổng thống về khí hậu John Kerry đã đến Việt Nam để thảo luận về các ưu tiên trong vấn đề khí hậu. Chúng tôi mong đợi sẽ sớm có thêm nhiều chuyến thăm hơn nữa. Đây là những cơ hội tuyệt vời để gắn kết các lãnh đạo nhà nước, lãnh đạo doanh nghiệp, mở rộng phạm vi hợp tác giữa hai nước.

Hoa Kỳ cam kết ủng hộ một Việt Nam mạnh, thịnh vượng, độc lập. Việc đảm bảo mối quan hệ song phương bền chặt giữa hai nước và tôn trọng hệ thống chính trị của nhau sẽ đóng vai trò nền móng trong nỗ lực đó. Chúng ta đang đi qua một giai đoạn đầy hứng khởi trong lịch sử quan hệ hai nước. Tôi hy vọng hai nước sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ trong những năm tới.

Lễ khai trương Trung tâm Hợp tác Việt - Mỹ đặt tại Học viện Ngoại giao Việt Nam (Ảnh: Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội - Facebook).

Với những kết quả đã đạt được, ông có những đánh giá gì về công tác ngoại giao nhân dân giữa hai nước trong thời gian tới?

- Duy trì và mở rộng giao lưu nhân dân với Việt Nam tiếp tục là ưu tiên hàng đầu của Phái đoàn Hoa Kỳ tại Việt Nam. Cách tốt nhất để làm điều đó là tạo ra các kết nối cá nhân và tăng cường đối thoại liên văn hóa.

Các chương trình trao đổi sinh viên, như Fulbright, là một minh chứng rõ ràng. Hằng năm, các chương trình này xây dựng cầu nối giữa hai nước trên khía cạnh học thuật, nghề nghiệp và cá nhân. Đến nay, hơn 1.500 công dân Mỹ và Việt Nam đã tham gia vào chương trình. Không chỉ dừng lại ở Fulbright, trước thời điểm xảy ra dịch COVID-19, gần 30.000 học sinh, sinh viên Việt Nam theo học tại các trường học của Mỹ hàng năm. Chúng tôi lạc quan rằng, con số này sẽ càng gia tăng trong thời gian tới.

Khi học tập tại Mỹ, sinh viên Việt Nam tham gia vào các hoạt động giao lưu văn hóa ý nghĩa và tìm hiểu sâu về văn hóa, lịch sử. Đồng thời, sự hiện diện của sinh viên Việt Nam cũng giúp người trẻ Mỹ hiểu biết hơn về Việt Nam ngày nay. Chúng tôi cũng vui mừng hỗ trợ một số sáng kiến ​​kết nối công dân hai nước ngay tại Việt Nam, trong đó có nhóm tình nguyện viên Tổ chức Hòa bình đầu tiên tham gia giảng dạy tiếng Anh.

Về lĩnh vực ngoại giao nhân dân, tôi cũng muốn nói đến tất cả những công việc đã thực hiện trong thời gian ngắn với vai trò Đại sứ. Tôi hào hứng với tinh thần thể thao tuyệt vời tại giải bóng đá Cúp Hữu nghị khu vực, sự hợp tác giữa các chuyên gia y tế trong chuyến thăm của tàu bệnh viện USNS Mercy, sự quan tâm thường xuyên của các doanh nhân Việt Nam trong việc mở rộng hoạt động với các đối tác Mỹ và sự nhiệt tình của học sinh Việt Nam mong muốn theo đuổi các chương trình học cao hơn tại các trường đại học Mỹ.

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper (Ảnh: Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội - Facebook).

Khi bàn về mối quan hệ hữu nghị giữa hai đất nước, không thể không nhắc đến đóng góp của các cựu binh Mỹ. Họ đã trở lại Việt Nam với nhiều mục đích như du lịch, đầu tư, tìm bạn cũ, hay góp phần hàn gắn vết thương chiến tranh. Vậy, Đại sứ có nhận xét gì về vai trò của các cựu binh trong mối quan hệ song phương Việt - Mỹ?

- Hàng chục nghìn cựu binh Mỹ đã trở lại Việt Nam trong những năm qua. Cha tôi cũng là một cựu chiến binh. Ông đã đến Việt Nam ba lần trong nhiệm kỳ trước của tôi ở đây vì sự tin tưởng mạnh mẽ vào tầm quan trọng của hòa giải.

Nhiều cựu chiến binh đến thăm Việt Nam ngắn ngày, nhưng một số lượng đáng kể đã nhiệt tình tham gia tình nguyện tại các dự án nhân đạo, các chương trình trao đổi Fulbright, các sáng kiến ​​nhằm cải thiện cuộc sống của người Việt, bao gồm rà phá bom mìn còn sót lại trong chiến tranh, giảng dạy trong các trường đại học trên cả nước và tăng cường đối thoại liên văn hóa.

Những cựu chiến binh này đóng vai trò thiết yếu trong việc thúc đẩy quá trình hàn gắn của hai nước và mở đường cho mối quan hệ song phương ngày càng phát triển thông qua việc tạo ra kết nối cá nhân giữa công dân Hoa Kỳ và Việt Nam.

Tôi cho rằng, Việt Nam ngày nay không giống như 10 năm trước đây và càng khác xa thời điểm 50 năm trước. Tuy nhiên, nhiều người trẻ ở Mỹ vẫn chưa được tiếp xúc với những câu chuyện về Việt Nam hiện đại.

Các cựu chiến binh, đặc biệt là những người tích cực tham gia vào các vấn đề song phương, đưa ra góc nhìn độc đáo về sự phát triển của mối quan hệ Việt - Mỹ. Họ đã tận mắt chứng kiến ​​rằng đối thoại, tạo kết nối và trao đổi văn hóa hiệu quả là chìa khóa để thúc đẩy các mối quan hệ tốt đẹp. Các cựu binh đang là những người đóng vai trò tích cực trong việc gia tăng hợp tác giữa hai nước và sẽ là nguồn cảm hứng cho giới trẻ của cả hai nước trong tương lai.

Tuy nhiên, mối quan hệ của chúng ta không thể chỉ dựa vào một lực lượng. Vì lý do đó, hai nước nỗ lực mở rộng quan hệ đối tác song phương trên nhiều mặt, bao gồm kinh tế, các vấn đề khí hậu, đối ngoại nhân dân và sự hợp tác ngày càng tăng trong các sáng kiến ​​khu vực.

Giới trẻ tham gia các hoạt động thường xuyên tại Trung tâm Hoa Kỳ tại Hà Nội (Ảnh: Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội - Facebook).

Theo đánh giá của ông, giới trẻ hai nước có thể tiếp tục đóng góp những gì cho tình hữu nghị và hợp tác Việt - Mỹ trong tương lai?

- Để tiếp tục những thành tựu đã đạt được, chúng ta nên thúc đẩy các cơ hội gắn kết thanh niên hai nước nhằm tăng kiện hiểu biết lẫn nhau về văn hóa.

Thông qua các chương trình do chính phủ Mỹ tài trợ như học bổng Fulbright và dự án hợp tác giữa các trường đại học tại Việt Nam và Hoa Kỳ, nhiều sinh viên và chuyên gia trẻ của Mỹ đang có cơ hội học tập, giảng dạy và làm việc tại Việt Nam. Những kinh nghiệm và tình bạn mà họ có được sẽ góp phần duy trì mối quan hệ hai nước.

Quan hệ hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ có triển vọng tươi sáng. Trong đó, người trẻ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tình hữu nghị hai nước tiếp tục phát triển bền chặt. Thông qua duy trì hợp tác trên nhiều lĩnh vực, chúng ta đang đặt nền móng thúc đẩy sự tham gia ngày càng tăng trên cả hai cấp độ song phương và khu vực. Thế hệ trẻ sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc đưa cả hai quốc gia cùng phát triển thịnh vượng dựa trên những thành tựu đã đạt được.

Thời đại